Επιπλέον έκτακτα μέτρα για τη διασφάλιση του σιδηροδρόμου, που αποτελεί τη “ραχοκοκαλιά” της βιώσιμης κινητικότητας και των μεταφορών της Ευρώπης, ζητούν με ανοικτή τους επιστολή προς την πρόεδρο της Κομισιόν υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου.
Επιμέλεια: Βάσω Βεγιάζη
Όπως αναφέρει η Κοινότητα Ευρωπαϊκών Εταιρειών Σιδηροδρόμων και Υποδομών (CER), στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης οι σιδηρόδρομοι είναι ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς το 80% των χιλιομέτρων διανύονται με ηλεκτρική ενέργεια, ένα μεγάλο μέρος της οποίας προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ωστόσο, οι σιδηρόδρομοι επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών της ενέργειας, με αποτέλεσμα να διακυβεύεται η οικονομική τους βιωσιμότητα.
Σύμφωνα με έρευνα μεταξύ των μελών της CER για τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, οι ευρωπαϊκές σιδηροδρομικές εταιρείες θα καταβάλλουν έως και 420 ευρώ ανά MWh το 2022.
Κατά μέσο όρο, η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας έχει τουλάχιστον τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2021, με αρκετές χώρες να παρουσιάζουν 10πλάσια αύξηση.
Όσον αφορά το 2023, εκτιμάται ότι πολλά ενεργειακά συμβόλαια πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν, με την πρόβλεψη τιμής σε ορισμένες περιπτώσεις να υπερβαίνει τα 500 ευρώ τη MWh.
Είναι προφανές ότι οι σιδηρόδρομοι βρίσκονται σε κίνδυνο και ότι οι τρόποι μεταφοράς που εξαρτώνται από ορυκτά καύσιμα αποκτούν επί του παρόντος ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς που βασίζονται στην ηλεκτρική ενέργεια, όπως οι σιδηρόδρομοι.
Τι ζητά ο κλάδος
Σύμφωνα με τη CER, «σε αυτήν την προκλητική κατάσταση, οι σιδηρόδρομοι της Ευρώπης χρειάζονται υποστήριξη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο στόχος ενός ευρωπαϊκού κλάδου μεταφορών και κινητικότητας χωρίς άνθρακα παραμένει εφικτός».
Ως εκ τούτου, ο ευρωπαϊκός σιδηροδρομικός κλάδος προτείνει τα εξής μέτρα:
-Να επιτραπεί στους σιδηροδρόμους να επωφελούνται από τα πλεονάζοντα έσοδα που προέρχονται από την εφαρμογή του κανονισμού 2022/1854 του Συμβουλίου.
-Να επιτραπεί στα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν τις σιδηροδρομικές εταιρείες μειώνοντας, αίροντας την απαίτηση ή αναβάλλοντας την πληρωμή του τέλους πρόσβασης σιδηροδρομικής τροχιάς. Ένας τρόπος για να επιτευχθεί αυτό θα μπορούσε να είναι η παράταση του κανονισμού 2020/1429 του Συμβουλίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
-Συμπερίληψη των σιδηροδρόμων σε μια στρατηγική εργαλειοθήκη για εξοικονόμηση ενέργειας. Οι ενεργειακά αποδοτικοί καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως οι σιδηρόδρομοι, που έχουν δεσμευτεί να μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας χωρίς να μειώνουν τις υπηρεσίες μεταφορών, θα πρέπει να τυγχάνουν ειδικής μεταχείρισης όταν αντιμετωπίζονται από τα μέτρα μείωσης της ενέργειας που προβλέπονται στον κανονισμό 2022/1854 του Συμβουλίου για επείγουσα παρέμβαση για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας.
-Εξασφάλιση επαρκούς κρατικής ενίσχυσης για τους σιδηροδρόμους. Τα όρια που ορίζονται στο Προσωρινό Πλαίσιο Κρίσης για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία είναι ανεπαρκή για τους σιδηροδρόμους, καθώς το πρόσθετο κόστος για το εν λόγω μέσο είναι πολύ υψηλότερο, με ορισμένες σιδηροδρομικές εταιρείες να αναμένουν έως και 2 δισ. ευρώ σε αυξημένο ετήσιο κόστος.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της CER Alberto Mazzola δήλωσε: «Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βοηθήσει τον κλάδο με συγκεκριμένα και απαραίτητα μέτρα. Πρέπει να επιτραπεί στα κράτη-μέλη να μειώσουν, να παραιτηθούν ή να αναβάλουν την πληρωμή των τελών πρόσβασης τροχιάς και να ακολουθήσουν μια ολιστική προσέγγιση για την εισαγωγή στόχων μείωσης της ζήτησης.
Στον εν λόγω κλάδο, ο οποίος δεσμεύεται για την εξοικονόμηση ενέργειας, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα μαζί με άλλες υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας.
Πρέπει να εξασφαλιστεί επαρκής κρατική ενίσχυση για τους σιδηροδρόμους και ο σιδηρόδρομος να γίνει δικαιούχος των πλεονασματικών εσόδων για τη μείωση του μοναδιαίου κόστους της σιδηροδρομικής ηλεκτρικής ενέργειας».
