«Οι διαπραγματεύσεις ΟΣΕ – HT και ΓΑΙΑΟΣΕ – HT βρίσκονται σε καλό σημείο», υποστήριξε χθες ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, χωρίς να παραθέσει άλλες λεπτομέρειες.
Επιμέλεια: Φ. Φωτεινός
Τα ανοιχτά θέματα μεταξύ των ανωτέρω εταιρειών είναι μεγάλα και πολυσύνθετα, με κυρίαρχα τη διευθέτηση των τελών χρήσης (η HT αμφισβητεί τις χρεώσεις του ΟΣΕ) και τις συμβάσεις συντήρησης και μίσθωσης τροχαίου υλικού μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και HΤ, ενώ η HT διατηρεί απαιτήσεις από το ελληνικό δημόσιο για την αποζημίωση των άγονων γραμμών.
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών σχολίασε χθες ότι το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΣΕ έχει συνεδριάσει 5-6 φορές, λαμβάνοντας σημαντικές αποφάσεις, όπως τη διευθέτηση ζητημάτων ασφαλείας στις ισόπεδες διαβάσεις, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση 25 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, για τη νέα διοίκηση της HT, τόνισε ότι «θα αξιολογηθεί από τους επιβάτες».
Για τη βελτίωση των σιδηροδρομικών υπηρεσιών, παρέθεσε τις ακόλουθες παρεμβάσεις, υποστηρίζοντας τα ακόλουθα:
1ον. Παραδόθηκε, Σεπτέμβριο του 2023, η Σύμβαση 717 για την ανάταξη της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας.
2ον. Παραδόθηκε, Νοέμβριο του 2023, η Σύμβαση για την εγκατάσταση συστήματος αυτόματης προστασίας συρμών (ETCS – Level 1), επί της γραμμής.
3ον. Υπεγράφη, στις 14 Μαρτίου 2024, η Σύμβαση για την επαναφορά σε λειτουργία του ETCS επί συρμών.
Το τελευταίο τρίμηνο, έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος σε 32 μονάδες ETCS επί συρμών, οι οποίες έχουν επανέλθει σε λειτουργική κατάσταση.
4ον. Ολοκληρώθηκαν, εντός του 2ου εξαμήνου του 2023, έργα για την ενίσχυση της ασφάλειας του σιδηροδρομικού δικτύου, όπως είναι:
▪ η κατασκευή της δίδυμης γέφυρας στο Γαλλικό Ποταμό,
▪ η λειτουργία του συστήματος «ΟΣΜΟΣ» για την παρακολούθηση – σε πραγματικό χρόνο – των 14 γεφυρών στο τμήμα Τιθορέα – Δομοκός,
▪ η περάτωση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας στα σιδηροδρομικά έργα της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας.
5ον. Ελήφθησαν μέτρα αποκατάστασης εξοπλισμού στο δίκτυο του ΟΣΕ.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται:
▪ Η αποκατάσταση φωτισμού, πυρόσβεσης και πεδιομέτρησης του GSM-R σε όλες τις σήραγγες του σιδηροδρομικού άξονα Κόρινθος – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Στρυμόνας – Προμαχώνας.
▪ Η αποκατάσταση και η ενίσχυση της ραδιοεπικοινωνίας με VHF σε όλο το μήκος του παραπάνω άξονα.
▪ Η λειτουργία των συστημάτων συναγερμού και η εγκατάσταση νέου κλειστού κυκλώματος καμερών στις σήραγγες Πλαταμώνα και Τεμπών.
▪ Η πλήρης λειτουργία των Κέντρων Ελέγχου Κυκλοφορίας Κορίνθου, Σιδηροδρομικού Κόμβου Αχαρνών, Λιανοκλαδίου και Θεσσαλονίκης, καθώς και η ολοκλήρωση αυτού της Λάρισας.
▪ Η αποκατάσταση της λειτουργίας του SCADA των σηράγγων Πλαταμώνα και Τεμπών, το οποίο λειτουργεί στο νέο Κέντρο Ασφαλείας Σηράγγων στην Λάρισα και συμπληρώνει την επιτήρηση με συστήματα ασφαλείας του αντίστοιχου Κέντρου Ελέγχου Λειτουργίας.
6ον. Βρίσκονται σε φάση υλοποίησης ή ανάθεσης σειρά εργολαβιών για τη συντήρηση υποδομών.
Αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων:
▪ Την επιδομή, τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης.
▪ Τη συμπλήρωση της νέας εγκατάστασης GSM-R σε τμήματα του σιδηροδρομικού άξονα Ροδοδάφνη – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, καθώς και στους κάθετους άξονες Λάρισα – Βόλος και Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα.
▪ Την έκτακτη – και για πρώτη φορά – χρηματοδότηση, ύψους 25 εκατ. ευρώ, με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των Αυτόματων Συστημάτων Ισόπεδων Διαβάσεων.
Τα τεύχη του σχετικού διαγωνισμού αναμένεται να είναι έτοιμα τις επόμενες εβδομάδες, με στόχο την άμεση έναρξη της διαδικασίας ανάθεσης του έργου στο συντομότερο χρονικό διάστημα.
7ον. Ολοκληρώθηκε, τον Δεκέμβριο του 2023, η τοποθέτηση 300 καμερών συνεχούς παρακολούθησης των συρμών.
8ον. Ενισχύθηκε η ετήσια χρηματοδότηση του ΟΣΕ, από τα 45 στα 75 εκατ. ευρώ, με σκοπό την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών και των έργων συντήρησης.
Ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, ο Οργανισμός έχει αναλώσει πλέον του 1 εκατ. ευρώ σε εργασίες καθαρισμού βλάστησης και κοπής δένδρων κατά μήκος του δικτύου, ενώ προβλέπεται και έχει δεσμευτεί σχεδόν το ίδιο ποσό για το υπόλοιπο του 2024.
Μάλιστα, εντός του 3ου τριμήνου του 2024, θα έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία που αφορά τις 2 Συμβάσεις – Πλαίσιο, ύψους πλέον των 5 εκατ. ευρώ, για τα επόμενα 3 έτη.
9ον. Συγκροτήθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΣΕ.
Η επιλογή των προσώπων πληροί συγκεκριμένα κριτήρια που ακολουθούν τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης.
Ανάμεσα στις πρώτες αποφάσεις του ήταν η έγκριση και λειτουργία της Επιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το Καταστατικό.
10ον. Προχωρά η μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού τομέα, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Δημιουργείται ένας νέος, ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας, που ενσωματώνει ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά στο – επιχειρησιακά κρίσιμο για τον σιδηρόδρομο – τμήμα της διαχείρισης τροχαίου υλικού.
Η νέα εταιρεία αναλαμβάνει πλήρως τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Διαχειριστή της Σιδηροδρομικής Υποδομής, όπως περιγράφονται στο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, ενώ καθίσταται μοναδικός υπεύθυνος για το σύνολο των μελετών και έργων που εκτελούνται επί του σιδηροδρομικού δικτύου και τη διαχείριση του τροχαίου υλικού.
Η αναδιοργάνωση του ΟΣΕ χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με 5 εκατ. ευρώ, και θα υλοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2025.
Στην παρούσα φάση, για να εξασφαλιστεί ο αποτελεσματικός συντονισμός μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων φορέων, έχουν συσταθεί και εργάζονται συστηματικά η Επιτροπή Παρακολούθησης της Μεταρρύθμισης και του Εκσυγχρονισμού του Σιδηροδρομικού Τομέα, η Ομάδα Εργασίας Οργανωτικής Μεταρρύθμισης του Σιδηροδρομικού Τομέα, και η Ομάδα Εργασίας για την κατάρτιση Στρατηγικού Σχεδίου Σιδηροδρόμων.
Επίσης, έχει δρομολογηθεί η αξιοποίηση της τεχνικής βοήθειας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, τον ΕRA, για τα θέματα ασφάλειας και εφαρμογής του ERTMS, και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τα θέματα του πολυετούς προγράμματος επενδύσεων.
Στην παρούσα φάση, έχει ολοκληρωθεί ο προγραμματισμός υλοποίησης της μεταρρύθμισης του σιδηροδρομικού τομέα, που αποτελεί και το πρώτο παραδοτέο στο πλαίσιο των υποχρεώσεών μας στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
11ον. Συνεχίζονται οι ενέργειες για την εξασφάλιση συγχρηματοδότησης των έργων από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ενδεικτικά:
▪ Εγκρίθηκε η χρηματοδότηση για τα έργα της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο και εκτελούνται ήδη οι ανάλογες εργασίες.
▪ Ολοκληρώνονται οι μελέτες του τμήματος Τοξότες – Νέα Καρβάλη για τη διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με τον εν λόγω λιμένα.
▪ Ολοκληρώνονται οι μελέτες για την κατασκευή γέφυρας διπλού σιδηροδρομικού άξονα με στόχο τη σύνδεση του 6ου Προβλήτα και του λιμένα της Θεσσαλονίκης με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
▪ Είναι στην διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου η ολοκλήρωση της μελέτης για την κατασκευή του δυτικού προαστιακού της Θεσσαλονίκης.
12ον. Υπεβλήθη, τον Ιανουάριο του 2024, αίτημα χρηματοδότησης από το πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη – 2».
Αναμένεται η αξιολόγηση αυτού μέσα στον επόμενο μήνα.
