Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού σιδηροδρόμου «περνά» μέσα από τη βελτίωση των σχέσεων των σιδηροδρομικών εταιρειών.
Του Φώτη Φωτεινού
Πρόκειται για μία δύσκολη «εξίσωση», καθώς μεταξύ των σιδηροδρομικών εταιρειών υπάρχουν αρκετά ανοιχτά ζητήματα.
Ένα από αυτά είναι οι σχέσεις μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και Hellenic Train. H ΓΑΙΑΟΣΕ έχει την κυριότητα του τροχαίου υλικού του ελληνικού δημοσίου και τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ.
Από την πλευρά της, η Hellenic Train μισθώνει τροχαίο υλικό και ακίνητα από τη ΓΑΙΑΟΣΕ, διεξάγοντας παράλληλα εργασίες συντήρησης του τροχαίου υλικού της ΓΑΙΑΟΣΕ.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ αξιώνει δεκάδες εκατ. από τη Hellenic Train για μισθώματα τροχαίου υλικού και ακινήτων, αντίστοιχα σημαντικές είναι και οι αξιώσεις της Hellenic Train για υπηρεσίες συντήρησης τροχαίου υλικού.
Οι αξιώσεις της ΓΑΙΑΟΣΕ
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε το metaforespress.gr, έως τα τέλη του 2022, οι απαιτήσεις της ΓΑΙΑΟΣΕ προς τη Hellenic Train ανέρχονταν στα 41,65 εκατ. και σήμερα δείχνουν να κινούνται στην περιοχή των 50 εκατ.
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζονται από τη ΓΑΙΑΟΣΕ, από 1/4/2024 και μέχρι τη θέση σε ισχύ της «Σύμβασης Μίσθωσης Τροχαίου Υλικού» μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ (νυν Hellenic Train) που έχει υπογραφεί, η ΓΑΙΑΟΣΕ εισπράττει για λογαριασμό του ελληνικού δημοσίου, το μίσθωμα για τη χρήση του τροχαίου υλικού, που προβλέπεται στη σύμβαση μίσθωσης τροχαίου υλικού μεταξύ ΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ (νυν HellenicTrain), στην οποία έχει υπεισέλθει το ελληνικό δημόσιο δυνάμει της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 8 του Ν. 3891/2010.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ χρησιμοποιεί τα έσοδα από την εμπορική εκμετάλλευση του τροχαίου υλικού για τη συντήρηση και τη βελτίωση της ποιότητας του στόλου τροχαίου υλικού, σύμφωνα με το πρόγραμμα διαχείρισης στόλου, που οφείλει να εκπονεί κάθε έτος και το οποίο εγκρίνεται από τον υπουργό Μεταφορών, καθώς και την κάλυψη κάθε είδους δαπανών και εξόδων διαχείρισης.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ, όπως υπογραμμίζει, έχει καταγράψει τις μονάδες τροχαίου υλικού που χρήζουν ανάταξης, ανακατασκευής ή μετασκευής, προχωρώντας στις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να καταστούν λειτουργικές.
Μετά την ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ (νυν HellenicTrain), τέθηκε σε ισχύ η σύμβαση της ΓΑΙΑΟΣΕ με τη ΤΡΑΙΝΟΣΕ (νυν Hellenic Train) και τα μισθώματα αυτής αποτελούν έσοδα της ΓΑΙΑΟΣΕ.
Η διάρκεια της σύμβασης αυτής είναι 5 έτη και παρατάθηκε για άλλα 5 έτη, σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 346/Α2/23.3.2022 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.
Ενδεχόμενες υποχρεώσεις
Στις 31/1/2020 στάλθηκε από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ (νυν Hellenic Train) προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ ΑΕ, τιμολόγιο, με ημερομηνία έκδοσης την 31/12/2019, συνολικού ποσού 10.529.786,12 ευρώ (8.491.763 ευρώ πλέον ΦΠΑ 2.038.023,12 ευρώ) και με αιτιολογία την «Τιμολόγηση εργασιών συμπληρωματικής συντήρησης που εκτελέστηκαν λόγω μη Διενέργειας της εκτεταμένης συντήρησης του τροχαίου υλικού 9/2018 έως 2/2019».
Παράλληλα στάθηκε εξώδικη δήλωση – γνωστοποίηση οφειλής – πρόταση συμψηφισμού, με την οποία η ΤΡΑΙΝΟΣΕ πρότεινε τον συμψηφισμό του παραπάνω ποσού των 8.491.763 ευρώ, το οποίο, σύμφωνα με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, αντιστοιχεί στο κόστος εργασιών συμπληρωματικής συντήρησης που εκτελέστηκαν, λόγω της μη διενέργειας εκτεταμένης συντήρησης με υπαιτιότητα της ΓΑΙΑΟΣΕ, με ισόποση οφειλή από μισθώματα τροχαίου υλικού.
Η διοίκηση της ΓΑΙΑΟΣΕ, όπως αναφέρεται, με βάση γνωμάτευση της νομικής της υπηρεσίας, θεωρεί ότι η απαίτηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είναι νομικά και ουσιαστικά αβάσιμη και δεν στοιχειοθετείται σε συμβατικούς όρους, ούτε στον νόμο, αλλά αντιθέτως σε αυθαίρετες ερμηνείες διατάξεων του νόμου.
Κατόπιν αυτού, δεν καταχώρησε το τιμολόγιο αυτό στα βιβλία της εταιρείας, ενώ προχώρησε στην επιστροφή του στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ και κατόπιν της άρνησης της τελευταίας να το παραλάβει, στην κατάθεσή του σε συμβολαιογράφο, κοινοποιώντας τη δήλωση άρνησης της απαίτησης και άρνησης καταχώρησης του τιμολογίου και στη ΔΥΟ ΦΑΕ Αθηνών.
Στο τρέχον έτος, η ΓΑΙΑΟΣΕ άσκησε αγωγή έναντι της Hellenic Train, από την οποία ζητά την επιδίκαση του ποσού των 5,1 εκατ. ευρώ, πλέον ΦΠΑ 1,2 εκατ. ευρώ για πρόδρομες εργασίες εκτεταμένης συντήρησης τροχαίου υλικού κατά την χρήση 2017.
Σχετικά με τις σωρευμένες οφειλές της Hellenic Train, στις 15/5/2023, απεστάλη εξώδικο, με το οποίο η ΓΑΙΑΟΣΕ καλεί τη HellenicTrain να προβεί στην αποπληρωμή των οφειλών, προσαυξημένη με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας εντός 30 ημερολογιακών ημερών.
Σύμφωνα με δημόσιες τοποθετήσεις του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σταϊκούρα, το υπουργείο, σε συνεργασία με όλες τις εταιρείες, εργάζεται προς τον ακριβή προσδιορισμό των οφειλών των σιδηροδρομικών εταιρειών, προκειμένου να “ξετυλιχθεί το κουβάρι” των μεταξύ τους διεκδικήσεων, με στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών του σιδηροδρόμου.
