Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του σχετικά με την προτεινόμενη μεταρρύθμιση των δικαιωμάτων των επιβατών σιδηροδρομικών μεταφορών.
Οι επικαιροποιημένοι κανόνες θα βελτιώσουν τα δικαιώματα των επιβατών, ιδίως των ατόμων με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα, θα διασφαλίσουν πιο ομοιόμορφη εφαρμογή των κανόνων και θα βελτιώσουν την παροχή πληροφοριών.
Επιπλέον, οι νέοι κανόνες θα αυξήσουν την ευαισθητοποίηση των επιβατών και θα προωθήσουν τη χρήση των «ενιαίων εισιτηρίων», που καλύπτουν τις διαδοχικές σιδηροδρομικές υπηρεσίες μίας ή περισσότερων εταιριών.
Η πρόταση δημιουργεί επίσης ίσους όρους ανταγωνισμού μεταξύ των τρόπων μεταφοράς με την εισαγωγή ρήτρας για εξαιρετικές περιστάσεις (ανωτέρα βία).
Σύμφωνα με τον υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών της Φινλανδίας και πρόεδρο της συνόδου, Sanna Marin, «Οι νέοι αυτοί κανόνες θα ενισχύσουν τα δικαιώματα όλων των επιβατών, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα. Θα παρέχουν επίσης σαφήνεια όταν υπάρχουν καθυστερήσεις και ματαιώσεις.
Ταυτόχρονα, θα ενθαρρύνουν τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις να παρέχουν περισσότερες και καλύτερες υπηρεσίες, οι οποίες θα καταστήσουν πιο δημοφιλές αυτό το φιλικό προς το περιβάλλον ταξιδιωτικό μέσο».
Με την πρόταση αναθεωρείται ο από το 2007 ισχύων κανονισμός, ο οποίος εφαρμόζεται τόσο στις εγχώριες όσο και για τις διεθνείς διαδρομές και υπηρεσίες.
Θέση του Συμβουλίου
Η θέση του Συμβουλίου («γενική προσέγγιση») θεσπίζει σαφείς κανόνες και ορίζει σαφείς αρμοδιότητες όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών σιδηροδρομικών μεταφορών για άτομα με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα, μεταξύ άλλων σε περιπτώσεις όπου οι σταθμοί δεν είναι επανδρωμένοι και οι αμαξοστοιχίες δεν διαθέτουν συνοδευτικό προσωπικό.
Αποσαφηνίζει τους κανόνες σχετικά με την αποζημίωση για την απώλεια ή την επισκευή εξοπλισμού κινητικότητας. Το προσωπικό που παρέχει βοήθεια σε άτομα με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα θα εκπαιδεύεται ώστε να γνωρίζει πώς να ανταποκρίνεται στις διαφορετικές ανάγκες.
Το Συμβούλιο ευθυγράμμισε επίσης το κείμενο με την πρόσφατη πράξη για την προσβασιμότητα, ώστε να διασφαλιστεί η συνοχή των κανόνων.
Το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού θα επεκταθεί σταδιακά, ώστε να καλύψει ορισμένες εγχώριες υπηρεσίες τις οποίες τα κράτη-μέλη μπορούν επί του παρόντος να εξαιρούν από τις διατάξεις του κανονισμού, ιδίως σε περιπτώσεις που αφορούν υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας.
Ο σταδιακός χαρακτήρας της παράτασης είναι απαραίτητος για την κατοχύρωση της ασφάλειας δικαίου και την τήρηση των υφιστάμενων συμβάσεων με τους φορείς εκμετάλλευσης.
Τα κράτη-μέλη θα εξακολουθήσουν να είναι σε θέση να χορηγούν εξαιρέσεις, φερ’ ειπείν, για τις αστικές, προαστιακές και περιφερειακές υπηρεσίες (σε αντίθεση με τις υπηρεσίες μεγάλων αποστάσεων), λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Το κείμενο βελτιώνει την παροχή πληροφοριών για τα δικαιώματα των επιβατών. Για παράδειγμα, τα δικαιώματα θα πρέπει να αναφέρονται περιληπτικά στο εισιτήριο· εάν αυτό δεν είναι εφικτό, ο επιβάτης πρέπει να ενημερώνεται με άλλα μέσα.
Μια ρήτρα ανωτέρας βίας για τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες θα παράσχει νομική σαφήνεια και θα δημιουργήσει πιο ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε σχέση με άλλους τρόπους μεταφοράς, για τους οποίους υπάρχουν ήδη τέτοιες ρήτρες.
Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις δεν θα υποχρεούνται να καταβάλλουν αποζημίωση για καθυστερήσεις ή ματαιώσεις σε περιστάσεις που δεν θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει, όπως ακραίες καιρικές συνθήκες, μεγάλες φυσικές καταστροφές ή παρουσία ανθρώπων στην τροχιά.
Οι απεργίες των σιδηροδρομικών υπαλλήλων δεν θα καλύπτονται από την εν λόγω εξαίρεση.
Οι επιβάτες θα ενημερώνονται πιο εύκολα σχετικά με τα ενιαία εισιτήρια. Εάν το ταξίδι περιλαμβάνει ανταποκρίσεις, ο πωλητής πρέπει να ενημερώνει τον επιβάτη πριν από την αγορά αν τα εισιτήρια συνιστούν ενιαίο εισιτήριο. Τα εισιτήρια τα οποία δεν συνιστούν ενιαία εισιτήρια θα πρέπει να το αναφέρουν ρητά.
Το κείμενο αποσαφηνίζει επίσης τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων και των πωλητών εισιτηρίων σε περιπτώσεις όπου τα εισιτήρια αγοράζονται στο πλαίσιο ενιαίας συναλλαγής.
Λεπτομερέστερες διατάξεις για τα ποδήλατα αποσκοπούν στην αποσαφήνιση και τη διευκόλυνση της μεταφοράς τους επί των αμαξοστοιχιών.
Για τη βελτίωση της επιβολής των κανόνων, το κείμενο καθορίζει λεπτομερέστερες διαδικασίες και προθεσμίες διεκπεραίωσης των καταγγελιών.
Όπως και η πρόταση της Επιτροπής, η θέση του Συμβουλίου διατηρεί αμετάβλητα τα επίπεδα ελάχιστης αποζημίωσης σε περίπτωση καθυστερήσεων.
Δεδομένου ότι η πρόταση προβλέπει ελάχιστο επίπεδο προστασίας, τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να θεσπίζουν αυστηρότερους κανόνες για την προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών.
Ο αναθεωρημένος κανονισμός θα τεθεί σε εφαρμογή 2 έτη μετά την έναρξη ισχύος του.