Κρίσιμες αποφάσεις για την βιωσιμότητα την ΕΛΤΑ καλείται να λάβει η νέα κυβέρνηση.
Στις 10 Σεπτεμβρίου ορίστηκε η τακτική γενική συνέλευση μετόχων του Οργανισμού, ο οποίος ελέγχεται κατά 90% από την ΕΕΣΥΠ (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας) και 10% από την Eurobank.
Στην ετήσια τακτική συνέλευση αναμένεται, σε κάποιο βαθμό, να διαφανούν οι κατευθυντήριες γραμμές της νέας κυβέρνησης για το μέλλον των ΕΛΤΑ.
Ήδη πυκνώνουν οι πληροφορίες περί αλλαγών στη διοίκηση, εάν και αυτή ανέλαβε καθήκοντα πριν από ένα χρόνο περίπου, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν έχει ολοκληρώσει τη θητεία της.
Αλλάξει, δεν αλλάξει η διοίκηση, οι προκλήσεις παραμένουν οι ίδιες. Τα ΕΛΤΑ καλούνται να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους και να αντιμετωπίσουν τη μείωση του κύκλου εργασιών.
Είναι ενδεικτικό ότι, ο κύκλος εργασιών της μητρικής εταιρείας (εξαιρούνται οι Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ και το ΚΕΚ ΕΛΤΑ) ανήλθε στα 310,7 εκατ. το 2017, έναντι 521 εκατ. το 2010 (μείωση του κύκλου εργασιών διαπιστώθηκε και το 2018).
Αντίστοιχα, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων του ομίλου ΕΛΤΑ, στα τέλη του 2017, ανερχόταν στα 14,012 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 4,1% του μετοχικού κεφαλαίου, ενώ το 2018 το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων επιδεινώθηκε σε σημαντικό βαθμό.
Η δραματική μείωση των ιδίων κεφαλαίων έχει προέλθει, κατά τα προηγούμενα έτη, κυρίως από την αναγνώριση της απομείωσης ποσού 211,73 εκατ. ευρώ από την συμμετοχή των ΕΛΤΑ στο πρώην Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (τα ΕΛΤΑ είχαν αποκτήσει το 10% του πρώην ΤΤ, προχωρώντας σε υψηλό δανεισμό), καθώς και από την αναγνώριση της ζημίας 9,1 εκατ. ευρώ που προκλήθηκε από το πρόγραμμα PSI, Buyback που εφαρμόστηκε στα διακρατούμενα, προς πώληση, κρατικά ομόλογα το 2012.
Επίσης, από την απομείωση της ακίνητης περιουσίας του Οργανισμού και τις συσσωρευμένες οφειλές από την αποζημίωση της Καθολικής Υπηρεσίας, κάτι το οποίο, κατά κοινή διαπίστωση, αποτελεί ευθύνη του ελληνικού δημοσίου.
Τα ΕΛΤΑ, όπως προαναφέρθηκε, παρουσιάζουν σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών, εξαιτίας της πτώσης του «παραδοσιακού» ταχυδρομείου, αλλά και της μη επαρκούς αποδοτικότητας στην εξεύρεση εναλλακτικών πόρων.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό, οι μακροοικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα, επί σειρά ετών, δημιουργούν ισχυρές πιέσεις στην ταχυδρομική αγορά, οδηγώντας αφενός στη μείωση ζήτησης ταχυδρομικών υπηρεσιών, εκ μέρους των καταναλωτών και αφετέρου, στη συνεχή τάση εξοικονόμησης ταχυδρομικών δαπανών, εκ μέρους των επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις παρέχουν κίνητρα προς το πελατολόγιό τους για ηλεκτρονική επικοινωνία, μειώνουν τη συχνότητα ταχυδρομικών αποστολών και μετατοπίζουν επιστολές σε χαμηλότερα κλιμάκια βάρους, με αποτέλεσμα την αλλαγή κλίμακας τιμολόγησης.
Πλέον, το εντονότερο πρόβλημα της επιχείρησης αποτελεί η στενότητα ταμειακών διαθεσίμων.
«Μέχρι το τέλος του 2019, προβλέπεται ότι τα ταμειακά διαθέσιμα του Οργανισμού θα είναι αρνητικά κατά 100 εκατομμύρια, συν 28 εκατομμύρια ληξιπρόθεσμων οφειλών», ανέφερε, πρόσφατα στη Βουλή, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης.
Τα πιθανά ενδεχόμενα
Τι θα συμβεί, όμως, στο άμεσο μέλλον; Ποια σενάρια επεξεργάζεται η κυβέρνηση;
Θα γίνει η «πολυπόθητη» Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου, την οποία προτάσσουν οι εργαζόμενοι;
Θα καλυφθούν, σε ικανοποιητικό βαθμό, οι οφειλές από την Καθολική Ταχυδρομική Υπηρεσία;
Θα ανασυρθεί το πλάνο εξυγίανσης, όπως ονομάστηκε, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου και κλείσιμο ζημιογόνων καταστημάτων;
Τα ΕΛΤΑ, σε επίπεδο ομίλου, απασχολούσαν το 2010 10.711 άτομα (μόνιμοι υπάλληλοι και ορισμένου χρόνου), με το συνολικό μισθολογικό κόστος να ανέρχεται στα 397 εκατ. ευρώ.
Αντίστοιχα, το 2017 απασχολούσαν 6.629 άτομα, με το συνολικό μισθολογικό κόστος να ανέρχεται στα 210 εκατ. ευρώ.
Στο σημείο αυτό, είναι ενδεικτική η αναφορά στο «Στρατηγικό Σχέδιο» της ΕΕΣΥΠ (Ιανουάριος 2018, σελίδα 218) ότι «διατηρήθηκε η βιωσιμότητα των ΕΛΤΑ, λόγω σημαντικών περικοπών του μισθολογικού κόστους, περίπου 41% από το 2010».
Στελέχη της ταχυδρομικής αγοράς που παρακολουθούν τις εξελίξεις και στηριζόμενα στην πρόσφατη δήλωση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης ότι «προφανώς εμείς θέλουμε να διασώσουμε τα ΕΛΤΑ», επισημαίνουν ότι, είτε με ΑΜΚ, είτε με ικανοποιητική καταβολή της αποζημίωσης της Καθολικής Υπηρεσίας, είτε με χρηματοδότηση προγράμματος εθελούσιας εξόδου (το πλάνο εξυγίανσης προβλέπει την εθελούσια αποχώρηση 2.000 εργαζομένων, έναντι 200 εκατ. ευρώ), το ελληνικό δημόσιο καλείται να εκταμιεύσει αρκετές δεκάδες εκατομμυρίων ευρώ.
Και μετά; Θα διατηρηθούν τα ΕΛΤΑ υπό δημόσιο έλεγχο, εφαρμόζοντας πλάνο εξυγίανσης και με την ελπίδα να αναπτύξουν παράπλευρες δράσεις και να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους από το δέμα, τις ταχυμεταφορές και την ενέργεια, όπως κάνουν τα προηγμένα ταχυδρομεία; Είναι ένα ενδεχόμενο.
Πολιτικοί αναλυτές αναφέρουν ότι στο DNA αυτής της κυβέρνησης είναι οι αποκρατικοποιήσεις, είναι η εξεύρεση στρατηγικών συμμαχιών. Αυτό δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί στην περίπτωση των ΕΛΤΑ.
Τι έγινε στην περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ; Η εταιρεία, έπειτα από δυο διαγωνισμούς, πουλήθηκε με «προίκα» τα 50 εκατ. ευρώ των άγονων γραμμών.
Τι έγινε στην περίπτωση της κρατικής Ολυμπιακής Αεροπορίας; Το λογότυπο, τα slots, η τεχνική βάση και οι άγονες γραμμές πουλήθηκαν στην MIG, έναντι 177 εκατ. ευρώ (στο τίμημα προβλέπονταν και οι μελλοντικές επενδύσεις).
Ποια είναι η «προίκα» των ΕΛΤΑ; Το λογότυπο, το μεγάλο δίκτυο καταστημάτων, η προσωπική επαφή των ταχυδρομικών υπαλλήλων με τους παραλήπτες της αλληλογραφίας και οι «άγονες ταχυδρομικές γραμμές» (τα ΕΛΤΑ είναι ο Φορέας Παροχής Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας έως το 2028).
Όπως και να έχει, αυτό που προέχει, την παρούσα περίοδο, είναι τα ΕΛΤΑ να διασφαλίσουν την επόμενη ημέρα, να διασφαλίσουν την βιωσιμότητά τους…
Να ζήσουμε να τα θυμόμαστε….