Ένα νέο τρόπο οργάνωσης λιμένων, με συνενώσεις Λιμενικών Ταμείων, εισηγείται στο υπουργείο Ναυτιλίας η Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων.
Όπως αναφέρει, σε συνέντευξή του στο metaforespress.gr, ο πρόεδρος της ΡΑΛ Κωνσταντίνος Μουτζούρης επιβάλλεται να γίνουν παρεμβάσεις στα Λιμενικά Ταμεία, όχι απαραίτητα σε επίπεδο Νομών και Περιφερειών, αλλά σε ευρύτερα γεωγραφικά διαμερίσματα.
Παράλληλα, ο κ. Μουτζούρης σημειώνει ότι αρκετοί λιμένες χρειάζονται, άμεσα, βελτίωση υποδομών και μάλιστα, η ΡΑΛ θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει κονδύλια από το πακέτο Γιούνκερ για την αναβάθμισή τους.
Για τον Πειραιά, επισημαίνει ότι, ορθώς, οι δήμοι ζητούν αντισταθμιστικά οφέλη από την ιδιωτικοποίηση του, υπογραμμίζοντας ότι, τόσο ο Πειραιάς, όσο και η Θεσσαλονίκη μπορούν να αποκομίσουν οφέλη από τη μετατόπιση, προς τα νοτιότερα, του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος, εξαιτίας των εμπορευματικών ροών από τη Κίνα και την Ινδία.
Συνέντευξη στον Φώτη Φωτεινό
-Ποιες είναι οι αρμοδιότητες της ΡΑΛ; Έχει επιδείξει έργο;
-Η ΡΑΛ είναι αρμόδια, μεταξύ άλλων, για τη παρακολούθηση της εφαρμογής των όρων και διατάξεων των συμβάσεων παραχώρησης στους λιμένες και την τήρηση των υποχρεώσεων των λιμένων και των παρόχων, στο πλαίσιο της σχετικής κείμενης (εθνικής και ευρωπαϊκής) νομοθεσίας, κυρίως σε σχέση με δημόσιες συμβάσεις, συμβάσεις παραχώρησης και κανόνες ανταγωνισμού.
Επίσης, είναι αρμόδια για την επίλυση διαφορών μεταξύ Λιμένων και χρηστών. Για παράδειγμα, έχουμε παρέμβει μεταξύ ΑΓΕΤ Ηρακλής και λιμένα Βόλου, για το μίσθωμα που καταβάλλει η ιδιωτική εταιρεία σε χώρους του λιμένα.
Έχουμε εισηγηθεί αλλαγές στο διαγωνισμό για την φύλαξη του λιμένα Ηρακλείου, στο διαγωνισμό υψηλού προϋπολογισμού για τα στερεά απόβλητα του ΟΛΠ, στον Οργανισμό Λιμένα Λαυρίου, στον λιμένα Μυκόνου, της Αλεξανδρούπολης κ.α.
Ακόμη, υπήρξε παρέμβαση σε θέμα της κατασκευής του προβλήτα ΙΙΙ στον λιμένα Πειραιά, το οποίο είναι ένα δημόσιο έργο, χρηματοδοτούμενο μεν από τον πάροχο σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης, αλλά παραμένει στην κυριότητα του ελληνικού δημοσίου. Στην παρούσα φάση εξετάζουμε τη νέα σύμβαση παραχώρησης μεταξύ Δημοσίου και ΟΛΠ Α.Ε.
-Έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες η ΡΑΛ; Τι εισηγείται για τα λιμενικά ταμεία;
Η ΡΑΛ έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, όπως μεταξύ των άλλων η εισήγηση στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου για ένα νέο τρόπο οργάνωσης λιμένων, με συνενώσεις Λιμενικών Ταμείων.
Δεν είναι δυνατόν η Μύκονος να μην έχει κτίρια για επιβάτες, η Πάρος να έχει ημιτελές λιμάνι, η Λήμνος να είναι απροστάτευτη από τους κυματισμούς.
Σήμερα, επικρατεί πολυδιάσπαση στα Λιμενικά Ταμεία, ακόμα και σε επίπεδο ενός Νομού. Επιβάλλεται να γίνουν κάποιες παρεμβάσεις, όχι απαραίτητα σε επίπεδο Νομών και Περιφερειών, αλλά και σε ευρύτερα γεωγραφικά διαμερίσματα.
Στο πλαίσιο αυτό, επεξεργαζόμαστε, μετά από σύμφωνη γνώμη του Υ.Ν.Ν.Π., ένα σχέδιο ανακατανομής. Ως γνωστόν, υπάρχουν 13 Οργανισμοί Λιμένων, 13 κρατικά Λιμενικά ταμεία και 62 Δημοτικά.
Η κατάσταση των Λιμενικών Ταμείων δεν είναι παντού καλή. Αρκετές φορές τα υπάρχοντα έσοδα τους δεν χρησιμοποιούνται ανταποδοτικά για τους λιμένες.
Tα Λιμενικά Ταμεία δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μόνο ως πηγή εσόδων για χρηματοδότηση γενικότερων αναγκών.
-Στερούνται υποδομών τα λιμάνια;
Όντως, πάρα πολλοί λιμένες μας χρήζουν άμεσων βελτιώσεων στις υποδομές τους. Επισημαίνεται ότι η χώρα μας διαθέτει σήμερα 1.100 λιμενικές εγκαταστάσεις. Το πακέτο Γιούνκερ περιέχει έως και 330 εκατ. για λιμενικά έργα την περίοδο 2014 -2021.
Τα χρήματα δεν είναι πολλά, ωστόσο η πρόταση της ΡΑΛ είναι τα μισά από αυτά να διοχετευτούν σε μικρότερα λιμάνια και τα υπόλοιπα μισά σε μεγάλα. Διότι, δεν είναι δυνατόν η Μύκονος να μην έχει κτίρια για επιβάτες, η Πάρος να έχει ημιτελές λιμάνι, η Λήμνος να είναι απροστάτευτη από τους κυματισμούς.
Tα Λιμενικά Ταμεία δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μόνο ως πηγή εσόδων για χρηματοδότηση γενικότερων αναγκών.
Εάν σε 20 έως 30 λιμένες δοθούν από 5 έως 8 εκατ. ευρώ, θα λυθούν σημαντικότατα προβλήματα τους. Επίσης οι πόροι δεν θα πρέπει να διατίθενται αποσπασματικά. Απαιτείται να κατασκευάζονται ολοκληρωμένα έργα και όχι ημιτελή.
-Εκκρεμεί κάποιο Π.Δ. για τη ΡΑΛ;
Πράγματι δεν έχει εκδοθεί ακόμη το Π.Δ. για τη Ρ.Α.Λ., το οποίο αναφέρεται στη δομή, τη συγκρότηση και το οργανόγραμμα της. Τελευταία παρατηρήθηκε αξιέπαινη κινητικότητα στην προώθησή του.
Σήμερα η Ρ.Α.Λ. έχει στελεχωθεί με τέσσερα μόνιμα στελέχη και πέντε μέλη που συνεδριάζουν για τη λήψη αποφάσεων. Επίσης έχουν διατεθεί για γραμματειακή υποστήριξη στελέχη του Λιμενικού Σώματος.
Όπως γίνεται αντιληπτό, για σοβαρά ζητήματα προστρέχουμε σε εξωτερική βοήθεια (outsourcing). Είναι αναγκαία η πρόσληψη 15 στελεχών τουλάχιστον. Τον φθινόπωρο, όπως αναφέρεται στο 3ο Μνημόνιο, θα πρέπει να έχουν καλυφθεί οι εκκρεμότητες μας.
Υπενθυμίζεται ότι η Ρ.Α.Λ. δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό. Η Αρχή λαμβάνει το 0,3% των ετήσιων εσόδων των Οργανισμών Λιμένος και το 0,2% των Λιμενικών Ταμείων.
-Ποια είναι η θέση σας, αναφορικά με τις αξιώσεις των δήμων από την πώληση του ΟΛΠ;
Η λειτουργία κάθε λιμένα σε όλο τον κόσμο επιβαρύνει την γειτονική πόλη και τους πέριξ Δήμους, πλήν των περιπτώσεων, όπου οι λιμένες είναι εκτός πόλης, όπως π.χ. στο Ρότερνταμ.
Οι Δήμοι δικαιούνται νομίζω να συμμετέχουν στη λήψη σημαντικών αποφάσεων για τους λιμένες στα όρια τους και να έχουν αντισταθμιστικά οφέλη από τη λειτουργία τους. Θα είναι προς όφελος της κοινωνίας.
-Μπορούν τα ελληνικά λιμάνια να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ευρώπη;
Η Κίνα σχεδιάζει να αναβιώσει το «δρόμο του μεταξιού», τόσο τον θαλάσσιο, όσο και τον χερσαίο. Παρόμοια σκέπτεται και η νέα υπερδύναμη, η Ινδία. Αυτό ανεβάζει τη στρατηγική σημασία των ελληνικών λιμένων, τα οποία είναι οι «πρώτες πύλες» απέναντι από τη διώρυγα του Σουέζ, η οποία πρόσφατα αναβαθμίστηκε.
Οι χώρες αυτές επιθυμούν διακαώς να συνεργάζονται με μια χώρα «στην καρδιά της Ευρώπης», όπως η Ελλάδα. Κυρίως ο Πειραιάς και η Θεσσαλονίκη μπορούν να αποκομίσουν μεγάλα οφέλη.
Είναι γεγονός, ότι το κέντρο βάρος του ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος μετατοπίζεται σταδιακά νοτιότερα. Πιστεύω συνεπώς ότι στο εγγύς μέλλον οι λιμένες μας, με κυρίαρχο τον Πειραιά, θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.